Debata eurowyborcza 2024

[Fryderyk Skarbinski]

Aleksander Szostakiewicz



Wbrew założeniom strefa euro nie wypełnia kryteriów optymalnego obszaru walutowego. Optymalne działanie wspólnej unijnej waluty możliwe byłoby jedynie w przypadku braku szoków asymetrycznych, co w długiej perspektywie jest po prostu nieuniknione. Rozszerzanie strefy euro sprawia, że te niedopasowania jeszcze się pogłębiają i będą pogłębiać. Gospodarki państw Unii Europejskiej są zbyt zróżnicowane, ich cykle koniunkturalne nie są zbieżne, a dodatkowo borykają się one z ograniczeniami konkurencji, sztywnością cenowo-płacową czy niewystarczającymi instrumentami równoważącymi utratę kursów walutowych. To sprawia, że strefa euro nie jest strefą optymalną.

Nie musimy wybierać tylko między dwiema odmiennymi wizjami zbiurokratyzowanych banków centralnych narodowego lub wspólnego unijnego. W dobie rozwoju walut wirtualnych takich jak bitcoin nie musimy tylko rozpoznawać zagrożeń etatyzmu monetarnego lecz możemy wybrać wolną konkurencję walut jako podstawę całego systemu. Być może potrzeba nowego Bretton Woods, aby zmierzyć się z wyzwaniami monetarnymi współczesnego świata. Na pewno euro nie jest odpowiedzią na jego problemy, bo przenosi jedynie kwestię zarządzania polityką monetarną z jednego banku centralnego do drugiego.

W mojej opinii prawo do stabilnej waluty jest jednym z podstawowych praw każdego człowieka. Nie da się go osiągnąć w systemie, gdzie bank centralny może dowolnie dodrukowywać pieniądze, a kreować mogą go również banki komercyjne. Powinniśmy dążyć do systemu, który będzie sprzyjał niskiej inflacji. Znamy z historii skutki hiperinflacji na przełomie lat 80 i 90 w naszym kraju, a także choćby u naszych zachodnich sąsiadów w czasach Republiki Weimarskiej czy bliższe nam w Zimbabwe i Argentynie. Inflacja prowadzi do ubożenia społeczeństwa dotykając w szczególności jego najbiedniejszych członków. Dlatego stabilizacja wartości pieniądza powinna być podstawą nowego systemu walutowego.

[Karol Malinowski]

Przede wszystkim uważamy, że w Unii Europejskiej powinny mieć wolność w kwestii czy utrzymania waluty narodowej, czy euro. Narody muszą mieć wybór i tak musi być. Co do ew. Wejścia do strefy euro, to nie uważamy, żeby to był dobry pomysł w najbliższych latach, bowiem to oznaczałoby podwyżki cen praktycznie wszystkiego, czego przykładem jest Litwa, czy Słowacja.

[Anna Radziwiłł-Schmidt]

Polska zobowiązała się do przyjęcia wspólnej waluty, zatem nie powinno być dyskusji na temat czy ją przyjąć, czy nie. Za moich rządów Polska przystąpiła do mechanizmu ERM II tak jak już pan redaktor powiedział, co dało podwaliny pod wejście do strefy Euro. Wśród argumentów za trzeba wymienić przede wszystkim wieloaspektową eliminację ryzyka kursowego i kosztów wymiany walutowej, dalej pogłębienie integracji ekonomicznej z krajami eurostrefy i w rezultacie zdynamizowanie tempa wzrostu gospodarczego oraz wprowadzenie bezpośredniej i łatwej porównywalności wszystkich cen i kosztów. Kolejne bezsprzecznie pozytywne aspekty wprowadzenia euro w Polsce to zdynamizowanie napływu inwestycji zagranicznych i kapitału do naszego kraju oraz ogólne zwiększenie swobody gospodarczej w ramach Unii Europejskiej, jak również ułatwienia w przepływie czynników produkcji prowadzące do efektywniejszych procesów gospodarczych w naszym kraju, jak i w ramach Unii Europejskiej.

[Administrator]

Ziemiec
Kilka lat temu w Rosji przywrócono monarchię i władzę sprawuje dość prozachodnio nastawiony car Jerzy. Dzięki temu poprawie uległy relacje tego państwa z UE, mówi się nawet o podpisaniu nowej umowy handlowej UE-Rosja. Jak Państwa zdaniem powinny wyglądać relacje Wspólnoty z największym sąsiadem i innymi państwami Europy Wschodniej?

[Laura]

Anna Kalata

Na współpracę z Rosją trzeba spojrzeć szerzej, wymiar handlowy jest oczywiście bardzo istotny i przenika się z politycznym. Intensyfikacji musi ulec współpraca w Arktyce, powinna ona zastąpić rywalizację. Sformułowanie wspólnego stanowiska UE w tej sprawie ma kluczowe znaczenie w prowadzeniu północnego wymiaru polityki UE. Przestrzeń kosmiczna to kolejne pole do współpracy pomiędzy instytucjami unijnymi, państwami członkowskimi i Europejską Agencją Kosmiczną. To bardzo istotny obszar z punktu widzenia szeroko rozumianego bezpieczeństwa, w którym zawierają się działania polityczne, gospodarcze i wspólne badania naukowe. Te dwa obszary mają przecież kluczowe znaczenie zarówno dla Rosji jak i UE. W umowie handlowej najważniejsze będą szczegóły. Powinna być ona negocjowana jawnie, a zapisy muszą być precyzyjne. Nie za plecami obywateli.

Partnerstwo Wschodnie (wschodni wymiar polityki), należy sformułować na nowo, jako płaszczyznę współpracy z wschodnimi sąsiadami UE, z polskich doświadczeń widzimy, że dobrze rozwija się współpraca transgraniczna, gdzie niebagatelne znaczenie ma czynnik społeczny. Należy ożywić współpracę w ramach euroregionów. Państwa te nie mogą być traktowane z góry jak klienci, ale muszą zostać uznane za partnerów. Nie należy stawiać ich przed wyborem albo Rosja, albo UE i nie przedstawiać społeczeństwom na Białorusi, Ukrainie, czy w Mołdawii, że muszą dokonać wyboru pomiędzy. Trzeba wziąć pod uwagę, że państwa te aby mogły się rozwijać także potrzebują współpracy wielostronnej.

[Karol Malinowski]

Partia Polaków jest za współpracą, ale na równych zasadach zarówno z Rosją, jak i krajami byłego ZSRR. Ale przede wszystkim musi to być korzystne dla Polski, bowiem naszym zdaniem powinny być tworzone umowy handlowe korzystne dla obu stron i jeżeli Partia Polaków dojdzie do władzy, to będziemy takie współtworzyć z naszymi partnerami.

[Anna Radziwiłł-Schmidt]

Dobra współpraca sąsiedzka jest ważna z punktu widzenia naszego kraju, ale też Unii Europejskiej. Należy szukać tego, co może być początkiem dobrych relacji. Polsce powinno zależeć na utrzymaniu dobrych, pragmatycznych stosunków z Rosją na zasadach wzajemności. Dzięki pozytywnej dynamice w tych relacjach możliwa jest intensyfikacja dialogu politycznego i kontaktów gospodarczych. Powinniśmy korzystać z sukcesów krajów Europy Zachodniej, żeby budować relacje z Rosją nie na emocjach i uprzedzeniach, co nie znaczy, że nie powinniśmy pamiętać o przeszłości. Musimy tę politykę z całą mocą opierać na realizacji interesu narodowego, również w wymiarze gospodarczym. Potrzebujemy umiarkowania, rozumnego, centrowego myślenia, opartego nie na awangardzie prorosyjskiej czy antyrosyjskiej, jak to było dotychczas. Trzeba odrzucić dwa skrajne bieguny, w oparciu o które do tej pory realizowano politykę wobec Rosji.

[Krzysztof Hans]

Felicja Gratecka (Piękna Polska) :
Tak jak nasza przedmówczyni twierdzimy że kluczem do działania z Rosją i państwami wschodnimi jest współpraca i wzajemne zrozumienie. Traktujmy ich w Unii tak samo jak traktujmy ich jako naszych dobrych znajomych czyli utrzymujmy przyjacielskie stosunki oraz współpracę na wielu płaszczyznach. Szanujmy przeszłość ale nie pozwólmy by zdominowała ona bieżące i przyszłe stosunki Rosją i innymi państwami będącymi poza Unią, w tym przede wszystkim z naszymi sąsiadami. Budujmy pozytywne relacje w gospodarce oraz polityce gdyż one pomogą nam wspólnie podejmować będące przed nami zadania.

[Administrator]

Ziemiec
Dziękuję. Przechodzimy do ostatniej części debaty. Teraz kandydaci mogą zadawać sobie wzajemnie pytania.

OG: Kolejność dowolna, czas w zasadzie do końca kampanii wyborczej.

[Fryderyk Skarbinski]

Aleksander Szostakiewicz



Panie redaktorze proszę pozwolić odnieść się do wypowiedzi premier Radziwiłł-Schmidt, bo takich farmazonów to dawno nie słyszałem. 20 lat temu zobowiązaliśmy się do przyjęcia euro i pani premier twierdzi, że dlatego dzisiaj nie powinniśmy dyskutować nawet czy je przyjąć czy nie. 20 lat temu! Od tego czasu pani premier upłynęło wiele wody w Wiśle i świat się zmienił. 20 nowych roczników zyskało prawa wyborcze. To już nie jest ta sama Polska, to już nie jest ta sama Unia Europejska co 20 lat temu. Tkwicie cały czas w tym świecie z przed dwóch dekad. Powinniśmy dyskutować, ba! powinniśmy decydować właśnie tu i teraz co jest dobre dla Polski, czy przyjąć wspólną walutę czy nie. Patrzmy na korzyści i koszty, a nie na coś co wydarzyło się 20 lat temu!

Wracając do pytania... Jak mawia mój kolega z Lublina startujący z list Otwartej Europy Łukasz Jasina wypowiedzi osób twierdzących, że posiadają patent na poprawę stosunków polsko-rosyjskich to "jeden z najsmutniejszych objawów dość głupiego populizmu". Dobre relacje, dialog, porozumienie, współpraca, prozachodni Car - niezwykle proste recepty na coś co nie udało się żadnemu rządowi podczas ostatnich 35 lat naszej niepodległości. Rosja nie czeka i nie wysłucha z chęcią naszych postulatów ekonomicznych, nie zgodzi się na pójście w jedynie słusznym według wypowiedzi moich przedmówców kierunku polsko-rosyjskiej zgody. Jedynym stałym elementem naszej polityki wobec Rosji jest to, że ponosi ona raz za razem klęskę.

Polityka zagraniczna nie tylko wobec Rosji to pytanie czy będziemy bronić wartości wolności, demokracji i sprawiedliwości, wartości które są dla wielu narodów świata nadzieją, czy będziemy wspierać niedemokratyczne, opresyjne reżimy, które odmawiają podstawowych praw swoim obywatelom. Nie możemy zapominać, że Rosja cały czas okupuje Krym i znaczną część Donbasu. Pozostawienie tej sprawy nie wyjaśnionej i przejście do porządku dziennego nad obecnością Rosji na terenie naszego sąsiada jest wielkim nieporozumieniem ostatniej dekady. W walce demokracji z autorytaryzmem chcemy zwyciężyć.

Nienawiść i wojny często opierają się na strachu i ignorancji. Sposobem na ich przezwyciężenie jest spotykanie się z innymi i zrozumienie sposobu w jaki postrzegają świat. Dobra polityka zagraniczna oznacza budowanie relacji pomiędzy obywatelami. Powinniśmy budować pomosty pomiędzy Polakami i Rosjanami. Ktoś wspomniał o małym ruchu granicznym - świetna idea. Wyjazdy szkolne, wymiany studentów, wspólne wydarzenia kulturalne itd. Naszym celem jest budowanie relacji na wspólnym człowieczeństwie przeciwstawiając się wszystkim, którzy chcą nas nastawić przeciw sobie. Przyszłość relacji z Rosją zdecyduje się nie na salonach lecz wszędzie tam gdzie Polak będzie spotykał się z Rosjaninem.