Ustawa z ... 2021 r.
o ławnikach
Art. 1. Ławnik to osoba, która jest czynnikiem społecznym w wymiarze sprawiedliwości.
Art. 2. Niniejsza ustawa reguluje przepisy dotyczące wprowadzenia przepisów zezwalających ławnikom orzekać samodzielnie w sprawach mniejszej wagi, których szczegółowy spis znajduje się w art. 8
Art. 3. Aby ławnik mógł orzekać w sprawach wymienionych w art. 8 musi:
a) mieć ukończone przynajmniej 40 lat,
b) mieć wykształcenie minimum średnie,
c) pracować jako ławnik w sądzie rejonowym przez minimum 3 lata lub orzekać w nie mniej niż 35 sprawach albo
d) w sądzie okręgowym przez minimum 2 lata lub orzekać w nie mniej niż 25 sprawach,
e) przejść kurs zorganizowany w siedzibie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przez Ministerstwo Sprawiedliwości
f) zdać egzamin zorganizowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości z zakresu podstaw prawa oraz znajomości poszczególnych kodeksów, z zakresu których, ławnik chce orzekać.
Art. 4. Kurs:
a) może być realizowany w trybie dziennym lub zaocznym;
b) zawiera 180 godzin zajęć teoretycznych, które obejmują omówienie poszczególnych rodzajów prawa i kodeksów i są prowadzone przez prezesów sądów, adwokatów z minimum 15-letnim stażem, profesorów lub doktorów prawa;
c) zawiera 90 godzin zajęć praktycznych, które polegają na rozpatrywaniu kazusów, z zakresu których, ławnik chce orzekać.
Art. 5. Koszt kursu wynosi nie mniej niż 1200 zł oraz nie więcej niż 1600 zł i jest ustalany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny.
Art. 6. Koszt kursu może zostać opłacony lub zwrócony (w 25%, 50%, 75% lub 100%) przez prezesa sądu, w którym ławnik będzie orzekał.
Art. 7. Koszt egzaminu, do którego podchodzi ławnik wynosi 125 zł, możliwe są maksymalnie trzy próby w ciągu jednego roku kalendarzowego.
Art. 8. Ławnik może orzekać w sprawach:
Ławnik może orzekać w sprawach:
a) z zakresu prawa pracy
- ustanie stosunku pracy,
- niewłaściwe traktowanie pracownika przez pracodawcę
b) z zakresu prawa karnego
- drobne kradzieże (do 1500 zł)
- włamania,
- rozboje,
- sprawy z zakresu znęcania się nad zwierzętami
c) z zakresu prawa o ruchu drogowym
- wykroczenia drogowe
- sprawy w zakresie odmowy przyjęcia mandatu
Art. 9. Ławnik otrzymuje wynagrodzenie w wysokości ustalonej w rokrocznym rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości, jednak nie może ono być mniejsze niż średnie wynagrodzenie.
Art. 10. Ławnik może przejść na emeryturę po przepracowaniu 15 lat jako ławnik zawodowy.
Art. 11. W przypadku szczególnej zawiłości sprawy ławnik może poprosić:
a) o dołączenie do składu kolejnego ławnika po przebytym kursie;
b) o pomoc sędziego zawodowego;
c) o zastąpienie przez sędziego zawodowego.
Art. 12. Obywatel, który nie zgadza się z wyrokiem może:
a) poprosić o zmianę ławnika
b) poprosić o zdanie sędziego zawodowego
c) złożyć apelację do sądu wyższej instancji.
Art. 13. Ławnik może zostać pozbawiony funkcji jeśli:
a) zrzekł się jej z powodu niezdolności do pracy ze względu na stan zdrowia;
b) popełnił przestępstwo umyśle lub finansowe;
c) sprzeniewierzył się ślubowaniu.
Art. 14. Ustawa wchodzi w życie 1 lipca 2021 roku, z zastrzeżeniem, że kursy mogą odbywać się od dnia opublikowania ustawy w Dzienniku Ustaw.
Sprawozdawca: Marta Fornero-Piotrowska
Uzasadnienie: Prezentowana ustawa ma na celu nie tylko zrealizowanie obietnicy, którą złożyliśmy jako rząd w expose, ale także jest ona pierwszym krokiem do uproszczenia sądownictwa i przyśpieszenia działania sądów poprzez odciążenie sędziów zawodowych, tkwiących w sprawach mniejszej wagi. W zakresie orzekania ławnik posiada większość prerogatyw sędziego: jest niezawisły, podlega tylko Konstytucji i ustawom, a jego głos w naradzie i głosowaniu nad wyrokiem ma taką samą wagę jak głos sędziego zawodowego. Do tej pory jednak ławnicy nie mogli przewodniczyć sprawą sądowym. Projektowana ustawa zmienia ten stan rzeczy. Jesteśmy pewni, że nasza propozycja zyska w Wysokiej Izbie poparcie, bo wszystkim nam powinno zależeć na uporządkowaniu sądownictwa w Polsce. Jesteśmy otwarci na propozycje i jeśli będą rozsądne, z pewnością się do nich przychylimy.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, a także nie wpłynie negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Debata trwa do godziny 15:00 22 grudnia
