Expose premier Dominiki Olszewskiej

[Marta Fornero-Piotrowska]

Marszałek Oliwia Popowska:

Przechodzimy do następnego punktu porządku dziennego. Na podstawie art. 154 ust. 2 Konstytucji, przystępujemy do wysłuchania wystąpienia Prezesa Rady Ministrów, Dominiki Olszewskiej, związanego z przedstawieniem programu działań Rady Ministrów i wnioskiem o udzielenie wotum zaufania Radzie Ministrów. Bardzo proszę o zabranie głosu panią premier.

[Dominika Olszewska]

Najczcigodniejsza Pani Marszałek,
Wysoka Izbo,

W związku z rezygnacją premier Marty Fornero-Piotrowskiej z pełnienia misji szefowej rządu zaistniała potrzeba wyłonienia osoby, która będzie kontynuować i kończyć zapoczątkowane przez nią działania.

Mam zaszczyt być kandydatką większości rządowej do stanięcia na czele rządu kontynuacji, który będzie mógł administrować państwem do nowych wyborów parlamentarnych. Przejąć pałeczkę po premier Fornero-Piotrowskiej to duży zaszczyt i duża odpowiedzialność.

Jakiś czas temu podnosiły się głosy domagające się wyborów przedterminowych. Moim zdaniem nie są one uzasadnione. Większość rządowa dysponuje cały czas stabilną większością parlamentarną. Zaplecze polityczne rządu uległo wręcz w trakcie kadencji wzmocnieniu.

Co prawda w trakcie kadencji parlamentarnej mieliśmy do czynienia z kryzysem zaufania do partii koalicyjnych, jednak obecnie został on już zażegnany, a poza tym najważniejszym sondażem są zawsze wybory.

W tym roku upłynie dwadzieścia lat od uchwalenia i wejścia w życie nowej ustawy zasadniczej. Kształt polksiego ustroju oraz wykształcone przez dwie dekady praktyki ustrojowe stały się ostatnio przedmiotem licznych dyskusji wśród sil politycznych oraz społeczeństwa. Jako szefowa rządu powołam Komisję Wspólną Rządu i Dworu ds. ustrojowych, a o rezultacie jej prac będe informowała Wysoką Izbę.

Szanowni Państwo!

Polityka zagraniczna ostatnich lat będzie kontynuowana. Utrzymamy kierunki ekspansji na rynki azjatyckie, z równoczesnym wzmacnianiem współpracy z Unią Europejską, Trójkątem Weimarskim, Grupą Wyszehradzką, państwami bałtyckimi i nordyckimi, Stanami Zjednoczonymi, Białorusią i Rosją. Będziemy także wspierać rozwój stosunków z państwami Ameryki Południowej i Afryki. Chcemy być nadal w regionie pionierami w uniezależnianiu się od wpływów Chin - poprzez współpracę z państwami z rejonu Azji-Pacyfiku, takimi jak Japonia, Korea Południowa, Tajlandia, Wietnam, Indonezja, Malezja, czy Singapur. Bardzo ważnym partnerem w regionie w ostatnich latach stał się dla nas Tajwan - będziemy w dalszym ciągu rozwijać stosunki między naszymi krajami, w perspektywie dwustronnej współpracy gospodarczej, naszym nadrzędnym celem jest zwiększenie inwestycji i zrównoważonej wymiany handlowej, a także współpraca w dziedzinie elektromobilności i nowych technologii.

Obecność Polski w Unii Europejskiej ma dla naszego kraju fundamentalne znaczenie. Rozwój i umacnianie Unii Europejskiej leży w istotnym interesie Polski. Tak samo, jak wzmacnianie współpracy z NATO i stała troska o siłę więzi transatlantyckich ze Stanami Zjednoczonymi. Potrzeba dalszego wzmacniania spoistości, siły i wiarygodności Sojuszu Północno-Atlantyckiego, który jest fundamentem, na którym opieramy bezpieczeństwo naszego kraju. Ponad to, będziemy również dbali o dobre imię Polski na arenie międzynarodowej, także jeśli chodzi o politykę historyczną.

W ramach obronności będziemy rozwijać dwu i wielostronną współpracę wojskową, przede wszystkim z naszymi sąsiadami, na czele z Niemcami, a także ze Stanami Zjednoczonymi, które winny odgrywać specjalną rolę w budowaniu naszych zdolności obronnych. Będziemy również inwestować w rozwój polskiego przemysłu obronnego w oparciu o transparentne i konsultowane z najlepszymi ekspertami programy zakupów dla polskich sił zbrojnych, współpracę w ramach Unii Europejskiej i mechanizmy offsetu związane z zakupami za granicą. Poziom rozwoju i perspektywy funkcjonowania przemysłu zbrojeniowego w Polsce i w poszczególnych krajach na całym świecie decydują w dużej mierze o ogólnym potencjalne obronnym państw. Dlatego należy w niego inwestować.

Wysoki Sejmie!

Jednym z kluczowych celów są inwestycje w badania i rozwijanie przełomowych innowacji technologicznych w zakresie czystej energii i technologii niskoemisyjnych. Jestem też zwolenniczką większego nacisku na energetykę jądrową i dalszego nadrabiania wieloletnich zaległości różnych ekip rządowych. Współpraca szczególnie z partnerami z Wielkiego Księstwa Białorusi daje możliwości szybkiego rozwoju polskiej energetyki atomowej.

Podejmiemy wspólnie działania, by zwiększyć udział odnawialnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej. Będzie to możliwe m.in. dzięki zwiększeniu potencjału lądowej energetyki wiatrowej, fotowoltaiki, biogazowni, rozwojowi konkurencji i zaangażowaniu sektora prywatnego i samorządowego. Będziemy również kontynuować rozpoczęte przez poprzedni rząd starania o powstanie w naszym kraju małych reaktorów modułowych SMR. Naszym celem jest również modernizacja i rozbudowa sieci przesyłowych i dystrybucyjnych.

Będziemy pracować razem z przedsiębiorcami, pracownikami i organizacjami społecznymi nad tworzeniem jak najlepszych warunków do rozwoju polskich firm, które są kołem napędowym polskiej gospodarki. Tych największych, związanych z dużym potencjałem przemysłowym, jak i tych mniejszych oraz najmniejszych. Naszym strategicznym celem jest modernizacja naszej gospodarki pod względem technologicznym i ekologicznym - cyfryzacja i automatyzacja, zielone technologie, gospodarka o obiegu zamkniętym. Tak aby rosła jej konkurencyjność na globalnych rynkach. Przedmiotem naszych działań będzie także wsparcie rozwoju polskiego rzemiosła, tak by pomóc mu – z jednej strony – zachować tradycję, a z drugiej – iść z duchem czasu. Zależy nam na zrównoważonym rozwoju kraju pod względem nasycenia inwestycjami i premiowaniu tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy.

Jeżeli chodzi o służbę zdrowia, w dalszym ciągu, tak jak czynił to poprzedni rząd, będziemy dynamicznie zwiększać finansowanie z budżetu państwa - w tegorocznym budżecie na ten cel zarezerwowano 4% PKB, co było wzrostem o 1% z roku poprzedniego. Tym samym zrealizowany został cel założony w 2034 roku w expose przez premier Martę Fornero-Piotrowską. W budżecie na 2038 rok zaplanujemy rekordowe wydatki na poziomie 5% PKB.

Bardzo ważne będzie również wsparcie systemu ochrony zdrowia poprzez zapewnienie równego dostępu do wysokospecjalistycznych konsultacji w procesie diagnozy i leczenia pacjentów oraz poprawę dostępności placówek Ambulatoryjnej Opieki Specjalistycznej. Resort zdrowia będzie również dążyć do zapewnienia podmiotom leczniczym dodatkowych źródeł finansowych celem poprawy dostępu, podniesienia jakości i bezpieczeństwa świadczonych usług zdrowotnych poprzez inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia, w tym infrastrukturę strategiczną. Wśród pozostałych priorytetów warto również wymienić m.in. wsparcie i rozwój badań naukowych w kardiologii i dziedzinach pokrewnych poprzez wypracowanie modelowych zmian w organizacji badań, rozwój działalności innowacyjnej w ochronie zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju niekomercyjnych badań klinicznych, a także dalszy rozwój medycyny transplantacyjnej oraz poprawa dostępności, jakości i efektywności leczenia specjalistycznego w kraju.

Będziemy kontynuować inwestycje w kulturę aktywności fizycznej, a także po prostu w dobrze spędzony czas. Będziemy dbać o rozwój sportu amatorskiego. Wesprzemy konkretnymi pieniędzmi kluby sportowe w całej Polsce, wszędzie gdzie ludzie chcą razem trenować, rozwijać swoje umiejętności, ale też po prostu spędzać ze sobą czas. Sport amatorski i zawodowy będzie ważnym priorytetem rządu.

Rząd przeprowadzi reformę procedury cywilnej w celu odformalizowania postępowania sądowego i jego przyspieszenia. Należy zrezygnować z konieczności przeprowadzania rozprawy w większości spraw, szczególnie takich, w postępowanie dowodowe ogranicza się do dowodów z dokumentów. Sąd powinien zyskać także jednoznaczną możliwość pouczania stron o możliwym wyniku postępowania w świetle dotychczasowego przebiegu postępowania. W wielu sprawach takie działanie może skłonić strony do ugody.

Rząd jest także zdania, że sprawy rozpoznawane w postępowaniu uproszczonym powinny zostać przekazane do właściwości sądów pokoju. Jednocześnie górny próg roszczeń rozpoznawanych w tym postępowaniu powinien zostać podwyższony z 10 tys. zł do 20 tys. zł. Zmiana ta znacząco odciąży sądy powszechne. Jednocześnie proponujemy podwyższenie progu, od którego sprawy należą do właściwości sądu okręgowego, z obecnych 75 tys. zł do 200 tys. zł. Próg ten nie był podnoszone od wielu lat i obecnie do sądów okręgowych trafiają coraz bardziej błahe sprawy, jednocześnie te nie są w stanie rozpoznawać ich w rozsądnym terminie.

Zaproponujemy także przywrócenie postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych. Postępowanie dowodowe w sporach pomiędzy podmiotami profesjonalnymi powinno opierać się na wyższych rygorach, w szczególności dla przyspieszenia postępowania konieczne jest wprowadzenie prekluzji dowodowej. Proponujemy także postępowanie odrębne w sprawach konsumenckich, gdzie prekluzja dowodowa objęłaby przedsiębiorcę.


Wysoki Sejmie!

Proszę o udzielenie wotum zaufania.

Dziękuję.

*oklaski z ław koalicji rządzącej*

[Mikolaj Smietanski]

Zuzanna Rudzińska-Bluszcz
Przechodzimy do debaty.

OG: Czas 48h.

[Mikolaj Smietanski]

Agnieszka Sadowska-Konczal
Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!
Szanowna Pani Premier,

w imieniu największego klubu opozycyjnego, jakim jest dziś Rządzić Inaczej, przede wszystkim chciałabym pogratulować Pani decyzji o stanięciu na czele rządu po wielu miesiącach stagnacji. Sam fakt długotrwałej zwłoki z powołaniem Pani gabinetu po zapowiedzi dymisji premier Fornero-Piotrowskiej a także to, że nie znalazł się najwyraźniej nikt chętny do objęcia funkcji premiera z DiP i Prawicy pokazuje, że koalicja rządząca nie ma już zbyt wiele nowego do zaoferowania Polakom. Tymczasem problemy w naszym kraju się nawarstwiają i na niewiele z nich odpowiada expose, którego dzisiaj wysłuchaliśmy.
Teraz może przejdę do pytań, jakie chciałabym zadać Pani premier.
Zapowiedziała Pani powołanie komisji ds. zmiany ustroju. Jakie zmiany mają zamiar w ramach komisji zaproponować przedstawiciele Pani gabinetu? Czy nie uważa Pani, że udział w pracach takiej komisji powinni mieć także przedstawiciele ugrupowań opozycyjnych, a nie jedynie rządu i dworu?

Czy rząd zamierza wspierać wysiłki na rzecz rozszerzenia UE, w szczególności o państwa naszego regionu, jak Ukraina, Mołdawia, Białoruś?

W ostatnich miesiącach pojawiły się informacje, że Komisja Europejska rozważa wycofanie się z obowiązującego od dwóch lat zakazu sprzedaży nowych samochodów spalinowych. Czy rząd popiera tego rodzaju inicjatywę? Rezygnacja z samochodów spalinowych spowodowała znaczący wzrost cen pojazdów i w dalszej perspektywie może spowodować wykluczenie komunikacyjne znacznej części społeczeństwa, przy braku jednoczesnego rozwoju transportu publicznego.

W jaki sposób rząd planuje pozyskać środki na wzrost wydatków na służbę zdrowia? Przewidywane jest dalsze zwiększenie deficytu budżetowego, czy może cięcia w wydatkach w innych działach budżetowych?

Czy planowany jest wzrost płacy minimalnej w 2038 roku? Jest ona zamrożona od 2033 roku.

Dziękuję.

[Dominika Olszewska]

Wielce Czcigodny Panie Pośle,

Mimo stosunkowo długiego czasu jaki dzielił zapowiedź dymisji pani premier Marty Fornero-Piotrowskiej od jej ustąpienia ze stanowiska, trudno mówić o stagnacji, ponieważ rada ministrów funkcjonowała, a pani premier była aktywna, finalizując wywiązywanie się z podjętych zobowiązań i spraw, które rozpoczęła. Możliwość zwracania się do Wysokiej Izby z prośbą o udzielenie wotum zaufania uważam za zaszczyt, nie jest jednak tak, że podejmuję się wyzwania, którego wszyscy inni się obawiali - taką sugestię przyjmuję za bardzo miły, choć nie do końca prawdziwy komplement. Jest mi bowiem wiadomo, że rozważane były także inne kandydatury, również osób z innych partii. Ostatecznie wszystkie siły koalicyjne osiągnęły konsensus co do mojej kandydatury.

Jeśli chodzi o wspomnianą komisję, to będzie ona miała na celu przede wszystkim wypracowanie i przedstawienie parlamentarzystom rozwiązań, mających na celu odchudzenie i demokratyzację Senatu. W koalicji istnieje zgodność, że w takim kierunku powinniśmy dążyć, co więcej mamy jednoznaczne sygnały ze strony Dworu, że również Korona jest takim dążeniom przychylna. Jeśli chodzi o skład proponowanej komisji, to proszę nie obawiać się pominięcia przedstawicieli opozycji. Modus operandi jej funkcjonowania wynika bowiem z przyjętego modelu komisji wspólnych będących w naszym systemie polityczno-prawnym organami pomocniczymi Rady Ministrów. Oczywiście ewentualne ustalenia takiej komisji będą następnie przedmiotem konsultacji z Parlamentem. Nie będą one programem dworu i rządu, ale pewną propozycją, czy prawdopodobnie zbiorem propozycji pewnych rozwiązań. Ich ostateczna konkretyzacja należeć będzie do obu izb parlamentu. Oczywiście kwestia ewentualnego włączenia przedstawicieli opozycji do prac komisji jest zasadna i wstępnie, przed analizą możliwości prawnych i regulaminowych, nie jestem jej niechętna.

Mołdawię, Ukrainę, a myślę że nie trzeba nikogo przekonywać, że w ostatnich latach szczególnie Białoruś, uważamy za naszych bliskich partnerów i jesteśmy gotowi wspierać te państwa w ich europejskich aspiracjach, także do spełnienia wszelkich wymogów stawianych przez Unię kandydatom na członków.

Kwestia zakazu sprzedaży samochodów spalinowych nie była przedmiotem negocjacji koalicyjnych poprzedzających wysunięcie mojej kandydatury na szefową rządu. Mogę jednak powiedzieć, że zawsze byłam temu zakazowi przeciwna, co deklarowałam także publicznie.

Co do kwestii budżetowych, to póki co obowiązuje nas uchwalona na ten rok ustawa budżetowa. Osobiście jestem zwolenniczką względnej równowagi budżetowej, uważam zatem, że w miarę możliwości powinniśmy unikać dalszego zadłużania. Oczywiście środki na wykonywanie przez państwo jego zadań muszą się znaleźć, a zdrowie Polek i Polaków należy do priorytetów.

Myślę, że po analizie uwarunkowań finansowych będzie można zastanowić się tak nad wzrostem płacy minimalnej - uważam, że powinien on co najmniej uwzględniać inflację, jak i nad rozsądnymi podwyżkami w sferze budżetowej.

Dziękuję.

[Renata Budzyńska]

Marcin Mastalerek
Przechodzimy do głosowania.

OG: Czas do godziny 14:00 27 maja.

[Renata Budzyńska]

za

[Nikodem Kepp]

Przeciw.

[Marta Fornero-Piotrowska]

za

[Aleksandra Olszańska]

za