Przechodzimy do debaty nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa. Zapraszam do zabrania głosu minister Karolinę Tetłak.
Ustawa
o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa
Art. 1. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa po art. 1a dodaje się art. 1b w brzmieniu:
„Art. 1b. § 1. Ustawa normuje również szczególne wymagania w zakresie określania terminu wejścia w życie niektórych przepisów ustaw podatkowych.
§ 2. W przedkładanych Sejmowi projektach ustaw podatkowych oraz projektach ustaw zmieniających ustawy podatkowe termin wejścia w życie przepisów tych ustaw, jeżeli zawierają niekorzystne rozwiązania dla podatników, płatników, inkasentów, następców prawnych tych podmiotów lub osób trzecich wynikające w szczególności ze zwiększenia obciążeń, ograniczenia uprawnień lub zmiany obowiązujących zasad opodatkowania, wyznacza się na dzień przypadający nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
§ 3. Odstąpienie od zasady określonej w § 2 może nastąpić, jeżeli:
1) przemawia za tym ważny interes publiczny;
2) wynika to z konieczności implementacji lub wykonania przepisów prawa Unii Europejskiej.
§ 4. W przypadku, o którym mowa w § 3, w uzasadnieniu projektu ustawy przedstawia się przyczyny odstąpienia od zasady wyznaczania terminu wejścia w życie określonej w § 2.”.
Art. 2. Do projektów ustaw, które przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zostały przedłożone Sejmowi, przepisów art. 1b ustawy zmienianej w art. 1 nie stosuje się.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2041 r.
Karolina Tetłak:
Pani Marszałek!
Wysoka Izbo!
Przedłożony projekt przewiduje wprowadzenie zmian do ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, zwanej dalej "Ordynacją podatkową". Zmiany te stanowią eliminację zbędnych procedur administracyjnych, redukcję kosztów prowadzenia działalności oraz zwiększenie przejrzystości systemu podatkowego. Rozwiązania przewidziane w projekcie mają na celu wzmocnienie instrumentów ochrony praw i interesów obywateli. Celem projektu jest zwiększenie stabilności prawa podatkowego oraz zapewnienie podatnikom i innym podmiotom prawa podatkowego odpowiedniego czasu na dostosowanie się przez nich do zmian w ustawach podatkowych.
Projekt przewiduje poszerzenie zakresu przedmiotowego Ordynacji podatkowej poprzez wskazanie, że ustawa ta reguluje również szczególne wymagania w zakresie wyznaczania terminu wejścia w życie niektórych przepisów zawartych w projektach ustaw podatkowych (projektowany art. 1b § 1). Taką regulacją zawiera projektowany art. 1b § 2–4 Ordynacji podatkowej.
System prawa powinien być przewidywalny, a podatnicy i inne podmioty prawa podatkowego nie powinni być zaskakiwani zmianami podatkowymi. Zatem dla zapewnienia odpowiedniego czasu na dostosowanie się przez nich do nowych przepisów, proponuje się wprowadzić zasadę, że w przypadku projektów ustaw podatkowych oraz projektów ustaw zmieniających ustawy podatkowe zawierających niekorzystne rozwiązania dla podatników i innych podmiotów prawa podatkowego (płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich), wynikające w szczególności ze zwiększenia obciążeń, ograniczenia uprawnień, albo zmiany obowiązujących zasad opodatkowania, termin wejścia w życie tych przepisów powinien przypadać nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy (art. 1b § 2).
Proponowany przepis zawiera przykłady rozwiązań niekorzystnych dla podmiotów prawa podatkowego. Wprowadzenie zamkniętego katalogu mogłoby prowadzić do sytuacji, gdzie określona zmiana – mimo że niekorzystna dla podatników czy innych podmiotów prawa podatkowego – nie byłaby tym przepisem objęta, przez co nie miałby do niej zastosowania.
Wprowadzona zasada ma na celu skłonienie projektodawcy do każdorazowej oceny wprowadzanych rozwiązań pod kątem korzystności dla podatników i innych podmiotów prawa podatkowego.
Przez zwiększenie obciążeń należy rozumieć zarówno zwiększenie obciążeń fiskalnych jak i biurokratycznych obowiązków. Aby zapewnić odpowiedni czas na zapoznanie się podmiotów prawa podatkowego z nowymi przepisami i ich odpowiednią ochronę, 6 miesięczne vacatio legis powinno mieć zastosowanie również do przepisów zmieniających zasady opodatkowania bądź ograniczających uprawnienia (np. zaostrzenie warunków korzystania z ulgi podatkowej).
Jednocześnie przewidziano możliwość wyjątkowego odstąpienia od powyższej zasady, gdy przemawia za tym ważny interes publiczny lub gdy wynika to z konieczności implementacji lub wykonania przepisów prawa UE. Przyczyny takiego odstąpienia będą przedstawiane w uzasadnieniu projektu (projektowany art. 1b § 3 i 4). Pojęcie ważnego interesu publicznego jest pojęciem nieostrym zawierającym szeroki zakres pojęciowy, jego konkretyzacja jest dokonywana na gruncie konkretnego przypadku. Chodzi tu o interes publiczny, który jest na tyle istotny, aby mógł być uznany za ważny. Pojęcie ważnego interesu publicznego jest pojęciem występującym w systemie prawa i szeroko omawianym w judykaturze.
Proponowany przepis art. 1b będzie miał charakter uzupełniający w stosunku do regulacji ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych. Zgodnie z art. 4 tej ustawy, akty normatywne zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych, wchodzą w życie co do zasady po upływie 14 dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy. W uzasadnionych przypadkach akty normatywne mogą wchodzić w życie w terminie krótszym niż czternaście dni, a jeżeli ważny interes państwa wymaga natychmiastowego wejścia w życie aktu normatywnego i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie, dniem wejścia w życie może być dzień ogłoszenia tego aktu w dzienniku urzędowym. Proponowana regulacja nie stoi również na przeszkodzie wskazaniu dłuższego niż 6 miesięcy vacatio legis ustawy podatkowej np. w sytuacji konieczności dostosowania systemów informatycznych do projektowanych zmian. Jednocześnie konieczność wyjaśnienia w uzasadnieniu projektu odstąpienia od 6-miesięcznego vacatio legis na podstawie proponowanych przepisów jest obowiązkiem niezależnym od obowiązku wyjaśnienia terminu wejścia w życie przepisów wynikającego z innych przepisów prawa.
Wprowadzone regulacje nie spowodują skutków finansowych dla jednostek sektora finansów publicznych, w tym budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, polegających na zwiększeniu wydatków lub zmniejszeniu dochodów tych jednostek w stosunku do wielkości wynikających z obowiązujących przepisów.
Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej, nie wpłynie negatywnie na sytuację rodzin z dziećmi.
Dziękuję.
