[ZL] o zmianach w ustawach o samorządach

[Szamir DeLeon]

Zjednoczona Lewica o proponowanych zmianach w ustawach o samorządach
Zjednoczona Lewica bardzo prężnie działa nad zmianami w przepisach o samorządach. Mają one głównie zwiększyć udział mieszkańców w pracach samorządów oraz nadać większe uprawnienia opozycji.



- Projekt miał się pojawić wcześniej, ale o przedłużeniu prac informowałem. Nie chcieliśmy przedstawiać bubla prawnego. Jest to bardzo ważny projekt, który przede wszystkim zwiększy wpływ mieszkańców na samorządy. To oni, zwykli mieszkańcy, nieudzielający się w wielkiej polityce, są podstawą efektywnej i efektownej działalności samorządów. Nasz projekt wprowadzi szereg rozwiązań, które po części, w niektórych województwach, powiatach, gminach były już praktykowane. Ale dzięki wpisaniu ich do ustawy będą one obowiązkiem dla samorządowców.- powiedział Szamir DeLeon, przewodniczący SLD, radny z Poznania

W tle pojawiają się slajdy (na każdym 5 myślników, które zmieniają się pojedynczo co 30 sekund):

Proponowane rozwiązania:

- obowiązkowy budżet obywatelski
- obowiązek transmisji, nagrywania i upubliczniania nagrań sesji samorządów
- obowiązek rejestrowania i upubliczniania wykazów głosowań
- powołanie komisji skarg, wniosków i petycji
- obywatelska inicjatywa uchwałodawcza
- możliwość wniesienia pod obrady rady jednego punktu w porządku obrad, bez możliwości jego zdjęcia przez większość radnych
- biuro rady wyodrębnioną jednostką organizacyjną gminy i poddaną zwierzchnictwu służbowemu przewodniczącemu rad
- przepisy dotyczące wielkości klubów radnych
- indywidualne uprawnienia kontrolne wobec urzędu, jednostek organizacyjnych oraz spółek komunalnych na wzór uprawnień posłów wobec jednostek państwowych dla radnych
- interpelacje i zapytania radnych z umocowaniem ustawowym
- wójt, burmistrz, prezydent miasta nie będzie już mógł zasiadać w radach nadzorczych spółek prawa handlowego
- raz do roku debata o stanie samorządu
- kierowanie pracą komisji rewizyjnej, kontrolującej zarząd zarezerwowane dla klubu opozycyjnego

- Budżet obywatelski będzie wpisany do ustawy, a w miastach na prawach powiatu będzie obligatoryjny. Jego wysokość ma wynosić co najmniej 0,5% wydatków gminy zawartych w ostatnim przedłożonym sprawozdaniu z wykonania budżetu, czyli budżetu z zeszłego roku. Zadania wybrane w ramach budżetu obywatelskiego zostają uwzględnione w uchwale budżetowej gminy. Dziś niektóre samorządy mają budżety obywatelskie, jednak zmiany przez nas zaproponowane zmuszą je do wprowadzenia tego rozwiązania. Przyczyni się to do zwiększenia więzi oraz odpowiedzialności za wspólnotę samorządową.- mówiła Małgorzata Sekuła- Szmajdzińska

- Obrady odpowiednio: rady gminy, powiatu, sejmiku województwa będą transmitowane i utrwalane za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Nagrania obrad będą udostępniane na stronach internetowych jednostek samorządów terytorialnych oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty. Głosowania na sesjach rad oraz sejmików będą odbywać się za pomocą urządzeń umożliwiających sporządzenie i utrwalenie imiennego wykazu głosowań radnych. Nie będzie już sytuacji takiej, gdzie radny będzie się wypierał, że głosował tak, a nie inaczej. Mieszkańcy muszą wiedzieć jak głosowali ci samorządowcy na których oddali głos lub chcą oddać głos.- powiedział Janusz Palikot

- W każdej jednostce samorządu terytorialnego utworzona zostanie komisja skarg, wniosków i petycji. Jej zadaniem będzie rozpatrywanie: skarg na działania organów wykonawczych i odpowiednich samorządowych jednostek organizacyjnych, a także wniosków i petycji obywateli. Wcześniej skargi na organ wykonawczy rozpatrywała komisja rewizyjna. Jednak, jak wynika z praktyki, działalność w kwestii skarg, wniosków i petycji była mocno zawężona, czasem tylko do wręczenia członkom komisji rewizyjnej skargi.- mówiła Barbara Nowacka

- W sprawach dotyczących danego samorządu radni będą mogli kierować interpelacje i zapytania odpowiednio do wójta, starosty marszałka województwa. Interpelacje i zapytania składane będą na piśmie do przewodniczącego danego organu stanowiącego, który przekazuje je niezwłocznie odpowiedniej osobie. Wójt, starosta, marszałek województwa lub osoba przez nich wyznaczona, będzie zobowiązana udzielić odpowiedzi na piśmie nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania interpelacji lub zapytania. Treść interpelacji i zapytań oraz udzielonych odpowiedzi będzie podawana do publicznej wiadomości poprzez niezwłoczną publikację na stronach internetowych właściwego samorządu oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty.- powiedziała Renata Beger

- Projekt ustawy określi też wymaganą liczbę radnych do utworzenia klubu radnych. Wprowadza także zapis, zgodnie z którym organ stanowiący, nie będzie mógł decydować o zwiększeniu liczby radnych, niezbędnych do utworzenia klubu radnych. Do tej pory kwestie klubów radnych regulował statut gminy.- mówił Wojciech Olejniczak

- Radni dzięki naszemu projektowi uzyskają indywidualne uprawnienia kontrolne wobec urzędu, jednostek organizacyjnych oraz spółek komunalnych na wzór uprawnień posłów wobec jednostek państwowych. Obecnie radny nie ma indywidualnych uprawnień kontrolnych, a takowe ma sama rada gminy i jej komisja rewizyjna oraz w mniejszym stopniu inne komisje i to w bardzo ograniczonym stopniu. Radny będzie miał prawo, jeżeli nie naruszy to dóbr osobistych innych osób, do uzyskiwania informacji i materiałów, wstępu do pomieszczeń, w których znajdują się te informacje i materiały, oraz wglądu w działalność organów administracji gminy, a także spółek z udziałem gminy, spółek handlowych z udziałem gminnych osób prawnych, gminnych osób prawnych, oraz zakładów, przedsiębiorstw i innych gminnych jednostek organizacyjnych, z zachowaniem przepisów o tajemnicy prawnie chronionej. Bardzo wzmocni to pozycję prawną radnego, dotąd przez lata coraz bardziej umniejszaną.- powiedziała Marcelina Zawisza

- Projekt proponuje również aby niezwłocznie po utworzeniu klubu radnych i wyborze zarządu województwa, klub przekazywał przewodniczącemu sejmiku oświadczenie o udzieleniu albo odmowie udzielenia poparcia zarządowi województwa. Informacje o oświadczeniu klubu, o którym mowa powyżej oraz o zmianie oświadczenia będą podawane do publicznej wiadomości. - powiedział Łukasz Foltyn

- Nałożony zostanie na organ wykonawczy danej jednostki samorządu terytorialnego obowiązek przedstawienia organowi stanowiącemu do 31 maja każdego roku raportu o stanie samorządu. Raport obejmuje podsumowanie działalności organu wykonawczego w roku poprzednim, w szczególności realizację polityki, programów i strategii, uchwał i budżetu obywatelskiego. Raport rozpatrywany będzie podczas sesji, na której podejmowana jest uchwała w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium organowi wykonawczemu. Raport rozpatrywany miałby być w pierwszej kolejności. Nad przedstawionym raportem o stanie gminy przeprowadzana będzie debata. Projekt daje mieszkańcom wspólnoty lokalnej uprawnienie do udziału w debacie nad raportem określając jednocześnie zasady uczestniczenia w niej mieszkańców. W przypadku nieudzielenia wójtowi wotum zaufania w dwóch kolejnych latach, rada gminy będzie mogła podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta. W przypadku raportu o stanie powiatu i województwa, nieudzielenie przez radę powiatu albo sejmik województwa wotum zaufania zarządowi powiatu lub województwa będzie równoznaczne ze złożeniem wniosku o odwołanie zarządu. - powiedziała Sylwia Mazur

- Jak państwo widzą- projekt wprowadzi bardzo wiele zmian. Mamy jednak wątpliwości czy przedstawienie wszystkich tych zmian w jednym projekcie będzie dobre. Dzisiaj widzimy, że posłowie czy to z opozycji, czy koalicji rządzącej nie są wstanie debatować nad jakimkolwiek projektem ustawy. Być może udałoby się ich zmotywować do debatowania, jeśli każda zmiana byłaby przedstawiania w osobnym projekcie. To oczywiście wydłużyłoby proces ustawodawczy, ale udałoby się tak w większym stopniu zaangażować inne ugrupowania do prac nad stanowionym prawem. Nikt nie jest idealny, nie zawsze mamy najlepsze pomysły, ktoś może mieć lepszy i lepiej byłoby, aby cała izba wypowiadała się nad proponowanymi zmianami. Bo kto wie, może ktoś znajdzie lepsze rozwiązanie lub ugruntowanie prawne danej kwestii.- powiedział Szamir DeLeon