[Gość Wiadomości] Fryderyk Skarbiński i Mateusz Goldenberg

[Fryderyk Skarbinski]

Kompletnie nie zgadzam się z tą tezą. Polacy są zainteresowani polityką, wystarczy posłuchać o czym dyskutują przy niedzielnym obiedzie. Polacy chcą angażować się w działalność obywatelską, wystarczy zobaczyć jak wielu z nich działa w lokalnych wspólnotach, stowarzyszeniach, fundacjach. Myślę jednak, że są rozczarowani polityką, a przede wszystkim politykami. Tym, że od lat nic się nie zmienia. Tym, że na stawiane pytania ciągle dostają te same odpowiedzi. Tym, że niezbędne reformy są odkładane albo zamiatane pod dywan. Tym, że nie mogą ufać politykom, bo Ci działają dla swoich interesów, a nie dla interesów obywateli. Dlatego potrzeba nowego rozdania, nowych ludzi, którzy chcą faktycznych zmian, chcą realizować konkretne wartości, a nie tylko zdobyć władze.

OG: nie zdążyłem ale to jeszcze komentarz do wypowiedzi Mateusza

[Fryderyk Skarbinski]

Nie sądzę, aby relacje dworów polskiego i rosyjskiego były jakimkolwiek wyznacznikiem faktycznych stosunków bilateralnych pomiędzy naszymi krajami. Te towarzyskie kontakty nie mają żadnego przełożenia na realną współpracę. Nie korzystamy na tych ciepłych relacjach monarchów.

Rzeczpospolita powinna prowadzić politykę opartą na otwartości oraz dialogu ze wszystkimi partnerami, którzy zechcą ów dialog podjąć. Powinniśmy dążyć do zacieśniania relacji gospodarczych z naszymi partnerami przede wszystkim poprzez znoszenie barier handlowych. To może realnie umocnić współpracę i zbliżyć kraje do siebie. To szansa na żywszą współpracę naszych narodów, współpracę opartą o wolny rynek, na którym nikt nie jest panem ani sługą, ofiarą ani katem. Każdy jest za to potencjalnym wspólnikiem, a więc kimś równym.

Powinniśmy też wspierać dążenie naszych wschodnich sąsiadów do integracji z Unią Europejską ze względu na idące za tym dołączenie do wspólnego rynku. Wolny handel przyniesie więcej korzyści niż jakiekolwiek bezpośrednie wsparcie dla Białorusi czy Ukrainy.

[Mateusz Goldenberg]

Cieszą mnie dobre stosunki pomiędzy Polską i Rosją. Rosja była wrogiem Polski od ponad 500 lat. Obecnie tym wrogiem nie jest. Powinniśmy współpracować z Rosją pod względem gospodarczym. Jeśli mowa o całej polityce wschodniej Polska musi szeroko współpracować z Litwą, Białorusią oraz Ukrainą. Współpraca powinna dotyczyć kwestii gospodarczych, edukacyjnych, kulturowych oraz sportowych. Chcemy rozmawiać z władzami Białorusi oraz Ukrainy w kwestii lokowania polskiego kapitału, oraz przemysłu na terenie tych państw. Polska powinna być orędownikiem Ukrainy w kwestii członkostwa tego państwa w Unii Europejskiej.

[Administrator]

Rudnik
Myślą Panowie, że Ukraina i Białoruś mają szansę na dołączenie do UE w perspektywie najbliższych kilku lat? O jakie jeszcze państwa powinna poszerzyć się Unia? Rozważa się tutaj państwa Bałkanów Zachodnich, Kaukazu, a ostatnio także znowu Turcję, odkąd władzę utraciła tam prawica Erdogana.

[Fryderyk Skarbinski]

Wszystko zależy od woli tych narodów i determinacji w spełnianiu kryteriów akcesyjnych. Nie widzę żadnych przeciwskazań żeby w najbliższej dekadzie doszło do rozszerzenia Unii. Powiększenie obszaru swobodnego przepływu osób, kapitału, towaru i usług będzie z korzyścią dla wszystkich jego uczestników. W interesie Polski jest, aby nasi sąsiedzi zbliżali się i otwierali na wolny handel z Unią Europejską, a właściwie na wolny handel w jej ramach.

Co do dalszych rozszerzeń to kluczowa jest wierność ideałom leżącym u podstaw Unii europejskiej: wolności, demokracji, praworządności, równości i prawom człowieka. Każdy kraj leżący w obrębie granic Europy spełniający kryteria akcesyjne i podzielający te wartości powinien mieć otwarte drzwi do wstąpienia do UE. Im większy obszar wolności i pokoju tym silniejsza będzie Unia.

Tym nie mniej sama Unia wymaga poważnych reform. Powinniśmy mocniej domagać się kolejnej debaty o przyszłości Unii Europejskiej. Dziś oprócz trwania w status quo, czy dążenia w kierunku stworzenia superpaństwa mamy na stole propozycję Open Europe budowy konkurencyjnej federacji europejskiej. Federacji opartej na czterech unijnych swobodach i konkurencji między jej członkami w ramach pewnych wspólnych standardy, wspólnych reguł gry. To naszym zdaniem jedyna droga, aby Unia się wzmacniała i aby kolejne rozszerzenia nie powodowały wewnętrznych napięć pomiędzy starymi i nowymi państwami członkowskimi.

[Mateusz Goldenberg]

Podzielam opinię pana przewodniczącego odnośnie do rozszerzania Unii Europejskiej. Myślę, że Białoruś oraz Ukraina jak najbardziej mają szansę, aby dołączyć do Unii Europejskiej. Unia Europejska nie powinna zamykać się na żadne państwo, które chce dołączyć do jej grona. Odnosząc się do słów pana Fryderyka odnośnie utworzenia federacji europejskiej. Należy pamiętać, że jedną z poprzedniczek Unii Europejskiej była Europejska Wspólnota Gospodarcza. Podkreślając słowo "gospodarcza" powinniśmy budować Europę Ojczyzn. Unia Europejska powinna budować związki gospodarcze, ale zachowując przy tym odrębność polityczną każdego kraju członkowskiego jako konfederacja, dążenie bowiem do federalizacji Unii ze wspólną Europejską walutą nie jest dla Polski korzystne.

[Administrator]

Rudnik
Jednak praktyka funkcjonowania UE pokazała, że ograniczanie współpracy do gospodarki nie wystarczało, zresztą dla funkcjonowania wspólnego rynku konieczne było przyjmowanie regulacji dotyczących różnych aspektów funkcjonowania państw wchodzących w skład UE. W jakich dziedzinach polityki UE powinna nastąpić Panów zdaniem rezygnacja ze współpracy, a w jakich ta współpraca powinna być jak najszersza?

[Mateusz Goldenberg]

Pani redaktor, praktyka funkcjonowania w Unii Europejskiej sprawiła, że w Wielkiej Brytanii dwukrotnie dochodziło do referendum na temat wyjścia tego państwa z Unii. Już w latach 70-tych na Wyspach Brytyjskich odbywała się debata, zakończona referendum, na temat wyjścia z Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Jednym z powodów podjęcia tych rozmów była narzucona przez EWG konieczność przyjęcia wspólnej waluty europejskiej. Pan Przewodniczący również wypowiadał się na temat konieczności przeprowadzenia reform w Unii Europejskiej. Unia Europejska powinna być organizacją współpracy międzyrządowej, a nie ponadnarodowej. Związki gospodarcze państw powinny zostać zachowanie, jednakże musi być kładziony nacisk na suwerenność państw.

[Fryderyk Skarbinski]

Jaka praktyka pani redaktor? To tylko polityczna wola brukselskich urzędników doprowadza do przeregulowywania kolejnych obszarów przez unijną biurokrację. Można to robić inaczej i o tym mówimy od dawna - standaryzacja a nie harmonizacja, konkurencja a nie ujednolicanie wszystkich dziedzin życia. Europa musi zacząć czerpać ze swojej różnorodności. Różnorodności nie tylko kulturowej, ale także chociażby dorobku prawnego, rozwiązań społeczno-gospodarczych czy systemu instytucjonalnego.

Oczywiście członkowie Unii Europejskiej powinni współpracować w wielu obszarach, zacieśniać tą współpracę poprzez znoszenie barier tą współpracę hamujących. Nie jest to jednak uzasadnieniem dla kolejnych przepisów unijnych. I tutaj nie ma ograniczeń dopóki ta współpraca opiera się na zwiększaniu obszaru wolności, a nie rozrostowi Unii w kierunku superpaństwa.

Naszym drogowskazem w polityce europejskiej i krajowej jest zasada pomocniczości. Podejmujmy decyzje i rozwiązujmy problemy jak najbliżej obywateli, na jak najniższym poziomie. Dopiero gdy nie jesteśmy ich w stanie rozwiązywać na poziomie wspólnot lokalnych, samorządu czy kraju przenośmy je na poziom unijny. To są takie sprawy, które wymagają koordynacji między członkami Unii - swoboda przepływu osób, znoszenie barier handlowych, współpraca wojskowa w celu zwiększenia interoperacyjności, współpraca krajowych organów ścigania w celu ścigania przestępstw ponadgranicznych. Nie oznacza to tworzenia nowych unijnych instytucji, a jedynie tworzenie narzędzi i procedur do tej zacieśnionej współpracy między krajami.

[Administrator]

Rudnik
Ależ panie przewodniczący Skarbiński, ten okres przeregulowania miał miejsce kilkadziesiąt lat temu. Dzisiaj to się odbywa głównie faktycznie tak, jak Pan mówi, jest dążenie do wprowadzenia na poziomie UE jednolitych standardów. Sama harmonizacja prawa UE opiera się przecież właśnie na tym, że na poziomie dyrektywy ustalany jest pewien cel, jaki ma zostać wprowadzony w prawie państw członkowskich, a to, jak to wprowadzą w życie poszczególne państwa, zależy już od ich woli i porządku prawnego. Mówi Pan dużymi ogólnikami, tak naprawdę już teraz UE opiera się na zasadzie pomocniczości, czy zagwarantowaniu czterech swobód. Ma Pan tutaj jakieś konkretne pomysły na zmiany?

Pana Goldenberga chciałabym natomiast zapytać, jak miałaby funkcjonować taka Unia ograniczona do poziomu organizacji międzyrządowej? Rozumiem, że oznaczałoby to, że tworzeniem prawa UE zajmowałyby się wyłącznie Rada Europejska i Rada UE, a rola Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego czy nawet TSUE zostałaby ograniczona do minimum. Czy może te instytucje unijne w ogóle miałyby zostać zlikwidowane?