Data: 26 czerwca 2035 roku. godz.: 9.00
Trybunał Konstytucyjny rozpoznaje wniosek królowej Moniki o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją ustawy z dnia 30 listopada 2034 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług
Na podstawie art. 120 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Królowa wniosła o zbadanie zgodności z Konstytucją w. w. ustawy. Ustawie tej zarzuca niezgodność z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Królowa zwróciła uwagę, że ustawa została jej przekazana do podpisania już po 1 stycznia 2035 roku, na który to dzień ustawa przewidywała swoje wejście w życie. Tym samym ogłoszenie ustawy nastąpiłoby już po jej wejściu w życie, łamiąc wynikającą z zasady demokratycznego państwa prawnego zasadę odpowiedniego vacatio legis, jak również zasadę nie działania prawa wstecz. Choć zasady te nie mają bezwzględnego charakteru, z orzecznictwa TK wynika konieczność przykładania szczególnej wagi do zapewnienia odpowiedniego vacatio legis w przepisach prawa podatkowego, jakimi niewątpliwie są przepisy nowelizujące ustawę o podatku od towarów i usług.
Co prawda zaskarżone przepisy należy uznać za generalnie korzystne dla podatników, jako przedłużające obowiązywanie niższych stawek podatku, uchwalona ustawa nie przewidziała jednak, jak miałoby zafunkcjonować jej stosowanie z mocą wsteczną. Podatkiem VAT objęte są odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport towarów; import towarów na terytorium kraju; wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Tego rodzaju czynności mają powszechny charakter, od 1 stycznia 2035 roku miały miejsce setki tysięcy, jeśli nie miliony takich zdarzeń. Zaskarżona ustawa nie przewidziała procedury zwrotu nienależnie pobranego podatku wskutek zmiany stawek z mocą wsteczną.
Należy pamiętać, że podatek VAT ma z założenia charakter neutralny, zmiana stawek podatku z mocą wsteczną doprowadziłaby zatem do chaosu nie tylko wśród końcowych konsumentów, którzy mogliby domagać się zwrotu nadwyżki podatków, ale przede wszystkim wśród przedsiębiorców. W związku z problemami w ustaleniu podstawy dla rozliczeń podatku naliczonego i należnego chaos objąłby organy skarbowe. Należy stwierdzić, że sytuacja mogłaby doprowadzić także do zaistnienia oszustw podatkowych, w tym powstania karuzel vatowskich na nieznaną dotąd skalę.
Ustawa
z dnia 30 listopada 2034 r.
o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług
Art. 1. W ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług użyte w art. 146db. wyrazy "31 grudnia 2034 r." zastępuje się wyrazami "31 grudnia 2035 r.".
Art. 2. 1. Do dnia 31 grudnia 2035 r. sprzedawca dokonujący sprzedaży:
1) towarów wykorzystywanych do produkcji rolnej – zamieszcza przy kasie rejestrującej w lokalu przedsiębiorstwa, w którym dokonywana jest sprzedaż tych towarów, czytelną informację, że od dnia 1 stycznia 2035 r. do dnia 31 grudnia 2035 r. sprzedaż nawozów, środków ochrony roślin, ziemi ogrodniczej, środków poprawiających właściwości gleby, stymulatorów wzrostu oraz podłoży do upraw, z wyłączeniem podłoży mineralnych, jest objęta stawką podatku od towarów i usług obniżoną do wysokości 5%;
2) gazu ziemnego, energii elektrycznej i energii cieplnej – przekazuje nabywcy tych towarów informacje o obniżonych stawkach podatku od towarów i usług dotyczących tych towarów:
a) przez każdorazowe dołączenie tej informacji do faktury lub innego dokumentu, z którego wynika zapłata należności za te towary, albo
b) oddzielnie, w przypadku gdy faktura lub inny dokument, z którego wynika zapłata należności za te towary, zostaną wysłane później niż w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu, wzory informacji, o których mowa w ust. 1.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2035 roku.
Trybunał rozpozna sprawę w pełnym składzie.
Zgodnie z art. 27 ustawy o TK uczestnikami postępowania są:
- wnioskodawca (przedstawiciel królowej),
- Sejm (przedstawiciel: najlepiej ktoś z Prawicy),
- Prokurator Generalny - Katarzyna Kwiatkowska.
Na podstawie art. 33 ustawy o TK Trybunał pouczył uczestników postępowania o prawie do składania pisemnych wyjaśnień.